RBMK

Już w latach powojennych na miano drugiej potęgi jądrowej na świecie zaczęła pracować Francja. Mimo że obiecujące początki zniweczyła inwazja hitlerowska, zaraz po zakończeniu wojny rozpoczął się rozwój sektora energii jądrowej. W roku 1945 powołano Komisariat Energii Atomowej, rok później znacjonalizowano sektor produkcji i dystrybucji energii elektrycznej – skupił się on w państwowym koncernie EdF, który do dziś jest monopolistą w sektorze energii atomowej.

W 1948 r. ruszył w forcie Chatillon pierwszy reaktor doświadczalny – ZOE (reaktor o mocy zerowej), do roku 1960 powstały jeszcze trzy – G1, G2, G3, z czego G2 i G3 zostały podłączone do sieci elektroenergetycznej. W 1963 r. powstał pierwszy reaktor produkujący energię na skalę przemysłową – Chinon A1 – reaktor typu GCR – moderowany grafitem, z naturalnym uranem jako paliwem. Do roku 1971 uruchomiono jeszcze 8 tego typu reaktorów. W międzyczasie prowadzono również prace nad innymi typami reaktorów – reaktorami z ciężką wodą, na neutrony prędkie i wodno ciśnieniowymi. W 1967, we współpracy z Belgią, Francja uruchomiła pierwszy reaktor na ciężką wodę.

W latach siedemdziesiątych okazało się, że GCR nie są konkurencyjne na rynku światowym ukierunkowanym na reaktory na lekką wodę – LWR (zalicza się do nich m.in. reaktory PWR i BWR). Ostatecznie Francja skupiła się na rozwoju technologii i produkcji reaktorów typu PWR. W 1970 roku ruszyła budowa dwóch pierwszych bloków tego typu. Kryzys paliwowy lat siedemdziesiątych przyspieszył rozwój branży energetyki jądrowej. Francuski potentat w dziedzinie budowy elektrowni jądrowych Framatome zajął się dostosowaniem reaktorów firmy Westinghouse do standardów francuskich i tak w latach 1977 – 1990 uruchomiono 34 bloki PWR po 900 MWe i 20 bloków po 1300 MWe. W latach 1996 - 2000 oddano do eksploatacji 4 bloki N4 o mocy 1500 MWe, na których opiera się dzisiejsza konstrukcja reaktora EPR (europejski reaktor wodno – ciśnieniowy).

Elektrownia jądrowa Belleville, Francja fot. Areva

Duży udział produkcji energii w elektrowniach jądrowych w sektorze energetycznym zmusił Francję do wprowadzenia pracy reaktorów przy zmiennym obciążeniu - zmiany w systemie sterowania reaktorem przystosowują go do automatycznej zmiany mocy ze zmianą częstotliwości sieci. Francja, chcąc się uniezależnić od importu paliw uruchomiła własne zakłady wzbogacania uranu i produkcji paliwa. Jest również jednym z nielicznych krajów zajmujących się przerobem wypalonego paliwa. Zaangażowanie rodzimego przemysłu we wszystkie fazy cyklu paliwowego, rozwój tej dziedziny po Czarnobylu (w wielu państwach zahamowany) a także wysokie poparcie społeczne dla energetyki atomowej sprawiło, że Francja, która jeszcze w latach 70-tych importowała dużą ilość energii elektrycznej, jest dziś jej największym eksporterem, a także znaczącym producentem i eksporterem reaktorów jądrowych, podzespołów i usług . Duże znaczenie ma w tym wypadku również fakt, że po awarii w Czarnobylu Francja nie poszła śladem większości państw i nie zahamowała rozwoju energetyki jądrowej. Przemysł jądrowy we Francji zatrudnia dziś około 100 tys. pracowników, a reaktory francuskie pracują m.in. w Belgii, RPA, Chinach i Korei Południowej.

Elektrownia jądrowa Flamnville, Francja fot. Areva

Tabela 1. Pracujące reaktory jądrowe – Francja.

Źródło: IAEA Power Reactor Information System.